Στη Λήμνο θα έχετε την ευκαιρία να θαυμάσετε τα απομεινάρια της αρχαιότερης πόλης στην Ευρώπη.

Η Πολιόχνη χτίστηκε στην αυγή της νεολιθικής περιόδου για το Αιγαίο, την 4η ή 5η χιλιετία π.Χ. Βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Τροία, αν και η Τροία δεν έμελε να χτιστεί παρά χίλια χρόνια αργότερα, όταν πια η Πολιόχνη είχε εξελιχθεί σε έναν αστικό οικισμό με 1.500 κατοίκους, ορθογώνιες πέτρινες κατοικίες, προστατευτικό τείχος, πλατείες, αποχέτευση, πηγάδια, δρόμους, δημόσια κτίρια και πιθανώς Βουλευτήριο. Το Βουλευτήριο της Πολιόχνης εκτός του ότι προηγείται σχεδόν 2000 χρόνια από τα αντίστοιχα της κλασικής εποχής, αντιπροσωπεύει επίσης την αρχαιότερη μαρτυρία στην Ευρώπη και στον κόσμο. Η πόλη πέρασε από πολλές φάσεις αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής ανάπτυξης ανάμεσα στο 5000 π.Χ. και το 1600 π.Χ. και καταστράφηκε από γεωλογικά αίτια.

Κοντά στο Κοντοπούλι θα βρείτε τον αρχαιολογικό χώρο της Ηφαιστίας. Εκεί ήταν χτισμένο το περίφημο ιερό της μεγάλης θεάς της Λήμνου. Η πόλη χρονολογείται από την Χαλκoλιθική εποχή και θεωρείται η δεύτερη σημαντικότερη πόλη της Λήμνου μετά τη Μύρινα. Εκεί βρίσκονταν το ιερό της Μεγάλης Θεάς, νεκρoπόλεις, λουτρά, ένα ανάκτορο και ένα ελληνιστικό ρωμαϊκό θέατρο. Στο πρόσφατα ανακαινισμένο θέατρο της Ηφαιστίας πραγματοποιούνται παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας.

Στο Μούδρο, κοντά στο χωριό Παναγιά, θα συναντήσετε το ιερό των Καβείρων. Εκεί γινόταν κατά την αρχαιότητα η μύηση των πιστών στα Καβείρια Μυστήρια, ετήσια γιορτή προς τιμήν των Καβείρων, η οποία είχε σχέση με την αναγέννηση της φύσης και τη γονιμότητα της γης. Η φύση γύρω από το ναό εξακολουθεί να προκαλεί δέος.

Το χωριό Καμίνια είναι γνωστό για την περίφημη στήλη των Καμινίων. Πρόκειται για μια πλάκα από πωρόλιθο που βρέθηκε εντοιχισμένη τον περασμένο αιώνα στο εκκλησάκι του Αγίου Αλέξανδρου. Απεικονίζεται η μορφή ενός πολεμιστή με δόρυ. Έχουν χαραχτεί πάνω της δύο επιγραφές στο ελληνικό αλφάβητο, που αποδίδουν όμως άγνωστη μέχρι σήμερα γλώσσα.

Ο προϊστορικός οικισμός της πόλης της Μύρινας απλώνεται σε μια πλατιά ζώνη, κατά μήκος της δυτικής ακτής του νησιού και χρονολογικά παρακολουθεί την Πολιόχνη, αλλά σύμφωνα με τα ανασκαφικά δεδομένα φαίνεται ότι γνώρισε την μεγαλύτερη ακμή στη λεγόμενη Ερυθρά (2500 έως 2300 π.Χ.) και Κίτρινη (2300 έως 2000 π.Χ.) περίοδο, ενώ τα λείψανα που σώζονται από προηγούμενες και μεταγενέστερες περιόδους είναι πολύ περιορισμένα. Είναι τα αρχαιότερα δείγματα της ανθρώπινης παρουσίας, που χρονολογούνται στο τέλος της τέταρτης προχριστιανικής χιλιετίας, την λεγόμενη τελική νεολιθική περίοδο.

Κοντά στον οικισμό του Κότσινα στην περιοχή Αγιόχωμα, διασώζονται ίχνη, από όπου εξορυσσόταν η Λημνία γη, με τελετουργικό τρόπο. Η Λημνία γη ήταν ένας παχύρρευστος κοκκινωπός πηλός, γνωστός για τις θεραπευτικές του ιδιότητες από τα χρόνια του Θεοφράστου και του Γαληνού ως το τέλος του 19ου αιώνα.