Τόπος ευλογημένος, γεμάτος χρώματα, γεύσεις και αρώματα, η Λέσβος θα σας προσφέρει ένα αξέχαστο γευστικό ταξίδι και μοναδικούς γαστρονομικούς συνδυασμούς. 

Συνταγές περίπλοκες ή απλές, αλλά πάντα με αγνά παραδοσιακά υλικά, οδηγούν σε ιδιαίτερες γεύσεις εξαιρετικής νοστιμιάς: κατσικάκι γεμιστό, γκιουζλεμέδες (τυροπιτάκια με δυόσμο), κολοκυθολούλουδα γεμιστά με τυρί ή ρύζι, σουγάνια (κρεμμυδοντολμάδες), γαρίδες σαγανάκι, καλαμαράκια γεμιστά. Δοκιμάστε το γιορτινό «κισκέκι», φαγητό των πανηγυριών, με ντόπιο βοδινό κρέας και σιτάρι που βράζεται επί ώρες σε μεγάλα καζάνια και λιώνει γλυκά στο στόμα. Μην παραλείψετε να γευτείτε εκλεκτά ψαρικά όπως «κουταβάκι» (μικρός εδώδιμος καρχαρίας), τριγόνα (είδος σαλαχιού), λακέρδα, μπαρμπούνι και την γνωστή σε όλους σαρδέλα Καλλονής.

Για τους οπαδούς του μανιταριού η Λέσβος επιφυλάσσει μεγάλες εκπλήξεις, καθώς τους φθινοπωρινούς μήνες φυτρώνουν στα πευκοδάση άγρια μανιτάρια, λευκίτες και κρασίτες, που αποτελούν τον καλύτερο ουζομεζέ.

Ίσως η πιο χαρακτηριστική μυρωδιά του νησιού, εκτός από τη θάλασσα, είναι αυτή του γλυκάνισου από το ούζο του. Η Λέσβος, με πλούσια ηλιοφάνεια και έξοχη ποικιλία γλυκάνισου και άλλων αρωματικών φυτών ήταν φυσικό να γεννήσει και να εντάξει στην παράδοσή της, εδώ και αιώνες, την παραγωγή ούζου. Σήμερα, στον τομέα αυτό δραστηριοποιούνται δεκάδες ποτοποιίες με ικανοποιητική παρουσία στη ντόπια αγορά, αλλά και στο εξωτερικό.

Στην αρχαιότητα το κρασί της Λέσβου ήταν περιζήτητο. Ειδικά το κρασί της Μήθυμνας ήταν τόσο φημισμένο που το αποκαλούσαν το νέκταρ των Ολύμπιων Θεών. Σήμερα, με την οινοποιία ασχολούνται μεμονωμένοι παραγωγοί που παράγουν πολύ καλής ποιότητας κρασί, ενώ τα τελευταία χρόνια, στη Λέσβο, έχουν αναπτυχθεί οινοποιεία που παράγουν βιολογικά κρασιά.

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τη Λέσβο χωρίς τα ελαιόδεντρά της που ασημίζουν κάτω από το άπλετο φως του ήλιου. Η ελιά είναι το σύμβολό της, αφού το λάδι της είναι ξακουστό για την εξαιρετική του ποιότητα και έχει αποσπάσει πληθώρα βραβείων σε διεθνείς κι εγχώριες εκθέσεις. Ασύγκριτο σε γεύση και άρωμα, το ελαιόλαδο της Λέσβου χαρακτηρίζεται από τη λεπτόρρευστη υφή, το μοναδικό, ελαφρύ χρυσοκίτρινο χρώμα του, το ευχάριστο άρωμα και τη λεπτή διακριτική γεύση. Στο νησί υπάρχουν πάνω από 11.000.000 ελαιόδεντρα που καλλιεργούνται κυρίως σε ορεινές ή ημιορεινές περιοχές με άνυδρα, φτωχά εδάφη. Αυτή η ιδιομορφία της καλλιέργειας είναι που προσδίδει στο Λεσβιακό ελαιόλαδο την υπέροχη γεύση και το άρωμα.

Αν θέλετε να δοκιμάσετε ένα γεύμα με άρωμα Λέσβου, πρέπει να βάλετε στο μενού σας την σαρδέλα Καλλονής η οποία, είτε φρέσκια, είτε παστή, θα σας κερδίσει με τη νοστιμότατη γεύση της.

Η διαφορά και η υπεροχή της έχουν να κάνουν με τις συνθήκες κάτω από τις οποίες μεγαλώνει στον ομώνυμο κόλπο. Οι ιδανικές θερμοκρασίες και η μεγαλύτερη ποικιλία στην τροφή της χαρίζουν αυτή την ιδιαιτερότητα στη γεύση της. Η «παπαλίνα», όπως την λένε οι ντόπιοι, είναι μικρή σε μέγεθος και παχιά. Κάθε χρόνο, οι ντόπιοι την τιμούν με τη Γιορτή Σαρδέλας στη Σκάλα Καλλονής, όπου το γλέντι καλά κρατεί...

Η παράδοση των παστών του νησιού πάει πολύ πίσω στον χρόνο και ήταν για αιώνες σημαντική πηγή πλούτου για την Λέσβο. Ιδιαίτερα θαλασσινά πιάτα του νησιού, μεταξύ άλλων, είναι:

-Οι γαυροκεφτέδες.
-Οι γεμιστές σαρδέλες (με κάθε είδους αρωματικά και μάλιστα με τουρσιά) και οι τυλιχτές σαρδέλες (σε αμπελόφυλλο).
-Γεμιστά, επίσης γίνονται και άλλα μικρά ψάρια, όπως τα μπαρμπούνια ή χρησιμοποιούνται σαν γέμιση σε ντολμάδες. Αλλά και τα μαλάκια (χταπόδια, καλαμάρια, σουπιές) γεμίζονται ή αποτελούν γέμιση, σε πλήθος συνδυασμών.
-Λιόκαφτα, λένε τα παχιά ψάρια, που τα λιάζουν αλατισμένα για μια-δυο μέρες πριν τα καταναλώσουν σαν μεζέ. 

Η Λέσβος, φημίζεται για τα γαλακτοκομικά προϊόντα της. Η φυσική χλωρίδα και οι τοπικές φυλές αιγοπροβάτων εξασφαλίζουν εξαιρετικής σύστασης αιγοπρόβειο γάλα, το οποίο μεταποιούν οι παραδοσιακές μονάδες τυροκόμισης, εφαρμόζοντας τις παραδόσεις, τις γνώσεις και τη μαστοριά που πέρασαν και διατηρήθηκαν τόσα χρόνια από γενιά σε γενιά. Δοκιμάστε φέτα, κασέρι, γραβιέρα και λαδοτύρι, ένα σκληρό επιτραπέζιο τυρί με έντονη γεύση και ευχάριστο άρωμα. Πήρε το όνομά του από τον παλιό τρόπο διατήρησής του, μέσα σε λάδι αρίστης ποιότητας, όπου και αποκτά πιο πικάντικη γεύση. Άλλος τρόπος συντήρησής του, και ο πιο διαδεδομένος πλέον, είναι σε παραφίνη. Απολαύστε το ως επιτραπέζιο τυρί, αλλά και ψητό ή σαγανάκι.

Πευκόμελο ή ανθόμελο και σπανιότερες ποικιλίες όπως μέλι από καστανιά και ρεικόμελο, με τα χαρακτηριστικά τους αρώματα, μπορούν να συνοδεύσουν τη φρεσκοψημένη φέτα ψωμιού στο πρωινό σας, το ντόπιο πρόβειο γιαούρτι ή τη φρουτοσαλάτα σας για ένα θρεπτικό και ελαφρύ βραδινό.

Σε πολλές περιοχές του νησιού δραστηριοποιούνται Γυναικείοι Συνεταιρισμοί που παρασκευάζουν μεγάλη ποικιλία προϊόντων χρησιμοποιώντας παραδοσιακές σπιτικές συνταγές. Εκτός από τα χειροποίητα ζυμαρικά και τις χάχλες (τραχανάς πλασμένος σε «κουπάκια»), αξίζει να δοκιμάσετε γλυκά του κουταλιού όπως ντοματάκι, ελιά, καρπούζι, μήλο, κολοκύθι και σύκο, γλυκά του ταψιού, «γεμάτα» (αμυγδαλωτά), παξιμάδια γλυκάνισου, παστέλια, κυδωνόπαστο και μαρμελάδες, αλλά και τη γνωστή πλατσέντα (φύλλο με καρύδια και σιρόπι). Τέλος, μην ξεχάσετε να δοκιμάσετε τα μοναδικά λικέρ σε πολλές γεύσεις όπως βύσσινο, δυόσμο, ρόδι, φράουλα.

Ο κρυμμένος, όμως, πλούτος του νησιού βρίσκεται στην απίστευτης ποικιλίας και ποιότητας παραγωγή σε άγρια και ήμερα χορταρικά και φρούτα. Κάτι που μόνο η αληθινά παραδοσιακή κουζίνα ξέρει να αναγνωρίζει και να αξιοποιεί. Για να αναφέρει κανείς την πληθώρα των χρήσεών τους στα πιάτα και τα γλυκά της λεσβιακής κουζίνας, χρειάζεται ολόκληρο βιβλίο. Ανάλογη είναι και η χρήση των οσπρίων και μάλιστα του τοπικού, μικρόκαρπου ρεβιθιού Λισβορίου, που γίνεται μέχρι και γλυκό κουταλιού.

Κλείνοντας, οφείλουμε ειδική αναφορά στο εορταστικό πιάτο των μεγάλων πανηγυριών του νησιού, στο κισκέτς. Πρόκειται για το κρέας του θυσιασμένου ταύρου βρασμένο για ώρες μαζί με αλεσμένο ρεβίθι και σιτάρι, μέχρι να παραχθεί ένας παχύς χυλός. Ένα πιάτο επίπονο και πανάρχαιο, γύρω από το οποίο συναντιέται η κοινότητα και ανανεώνει τον δεσμό της και την ταυτότητά της. Κάτι πολύ περισσότερο από ένα μοναδικό γαστρονομικό θησαυρό.